میزان تأثیر برنامه های درسی رشته های علوم انسانی بر مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان( دانشگاه تهران و پیام نور)

این پژوهش با هدف بررسی میزان تأثیر برنامه های درسی رشته های علوم انسانی بر مهارتهای تفکر انتقادی دانشجویان در دو دانشگاه تهران و پیام نور تهران انجام گرفته است. در این راستا، دیدگاه دانشجویان در خصوص تأثیر عناصر برنامه درسی شامل محتوای دروس، شیوه تدریس اساتید و روش ارزشیابی بر مهارتهای تفکر انتقادی شامل مولفه های پرسشگری و حس کنجکاوی ، استدلال و استنباط، تجزیه و تحلیل، استنتاج و ارزشیابی و قضاوت مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی دانشجویان سال آخر مقطع کارشناسی در دانشگاه پیام نور تهران و دانشگاه تهران بود. ابتدا رشته های علوم انسانی مشترک بین دو دانشگاه در چهار گروه طبقه بندی و سپس با استفاده از جدول مورگان تعداد 279 نفر در دانشگاه تهران و 312 نفر در دانشگاه پیام نور تهران به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که بر اساس مبانی نظری و مطالعه پژوهش های قبلی تهیه شده است. روایی پرسشنامه توسط نظرات اساتید راهنما و مشاور و چند تن از متخصصان تأیید و پایایی نیز از طریق آلفای کرونباخ به میزان 93/0 محاسبه گردید. همچنین از روشهای آماری شامل آزمون کولموگروف- اسمیرنف، آزمون دو جمله ای، آزمون فریدمن و آزمون من- ویتنی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است بیشترین تأثیر برنامه های درسی رشته های علوم انسانی در دانشگاههای تهران بر مولفه پرسشگری و حس کنجکاوی و در دانشگاه پیام نور برمولفه توانایی ارزشیابی و قضاوت بوده و کمترین تأثیر نیز دردانشگاه های مورد مطالعه مربوط به مولفه قدرت استنتاج بوده است. بطور کلی میانگین رتبه پاسخ های دانشجویان دانشگاه تهران در همه مباحث مورد مطالعه بیشتر از میانگین رتبه دانشجویان پیام نور می باشد که نشان می دهد تأثیر برنامه های درسی(مطالب درسی، روش تدریس، شیوه ارزشیابی) رشته های علوم انسانی بر دانشجویان دانشگاه تهران بیشتر از دانشجویان پیام نور بوده است. واژگان کلیدی: برنامه درسی، تفکر انتقادی، علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه تهران